اگرچه استفاده از عینک در طول روز و زیر نور خورشید امری عادی است؛ اما آیا میدانستید که امروزه عینکهایی برای استفاده در شب هم وجود دارند؟ عینک روز همان عینک آفتابی یا Sunglasses است که همه با آن آشنا هستیم و به عینکهایی که برای محافظت از چشم در برابر نور خورشید و پرتوهای UV استفاده میشوند، گفته میشود؛ از جمله عینک آفتابی مردانه و عینک آفتابی زنانه که در بازار موجود هستند؛ اما در سمت دیگر، عینک شب معمولاً به دو دستۀ Night Vision Glasses بهمعنای عینک دید در شب یا Night Driving Glasses بهمعنای عینک رانندگی در شب تقسیم شده است که برای بهبود دید در شرایط نوری کم و کاهش تابش خیرهکننده در شب استفاده میشوند. بهطور کلی، این اصطلاحات در مکالمات روزمره و برای توصیف کاربردهای این عینکها به کار میروند. با این تفاسیر، بیایید ببینیم تفاوت عینک شب و عینک روز چیست؟!
عینک شب و عینک روز چه تفاوتی دارند
عینک شب و عینک روز دو نوع عینک با کاربردهای متفاوت هستند که برای شرایط نوری مختلف طراحی شدهاند. در فهرست زیر به تفاوتها و کاربردهای هرکدام اشاره میکنیم:
ویژگیهای عینک روز
عینک روز، که بیشتر بهعنوان عینک آفتابی شناخته میشود، برای محافظت از چشمها در برابر پرتوهای زیانبار خورشید استفاده میشود. ویژگیها و کاربردهای این نوع عینک عبارتاند از:
- محافظت در برابر پرتوهای UV: عینکهای روز دارای لنزهایی هستند که از چشمها در برابر پرتوهای فرابنفش (UV) محافظت میکنند.
- کاهش تابش خیرهکننده: این عینکها تابش خیرهکنندۀ نور خورشید را کاهش میدهند و دید بهتری در شرایط نوری شدید فراهم میکنند.
- رنگ لنزها: لنزهای عینک روز معمولاً دارای رنگهای تیره مانند قهوهای، خاکستری یا سبز هستند که به کاهش نور ورودی کمک میکنند.
- استفاده در فعالیتهای بیرونی: عینکهای روز برای فعالیتهای بیرونی مانند رانندگی، ورزشهای آبی، کوهنوردی و پیادهروی مناسب هستند.
ویژگیهای عینک شب
عینک شب برای استفاده در شرایط نوری کم و بهبود دید در شب طراحی شده است. ویژگیها و کاربردهای آن عبارتاند از:
- تقویت دید در شرایط نوری کم: لنزهای عینک شب، معمولاً رنگهای زرد یا کهربایی دارند که به بهبود کنتراست و کاهش تابش خیرهکننده از چراغهای خیابان و خودروها کمک میکنند.
- کاهش تابش خیرهکننده: این عینکها تابش خیرهکننده از منابع نوری مصنوعی مانند چراغهای جلوی خودروها را کاهش میدهند.
- عدم محافظت در برابر پرتوهای فرابنفش: برخلاف عینکهای روز، عینکهای شب معمولاً محافظت در برابر UV ندارند؛ زیرا برای استفاده در شرایط نوری کم طراحی شدهاند.
- استفاده در رانندگی شبانه: این عینکها برای رانندگی در شب بسیار مناسب هستند؛ زیرا باعث بهبود دید و کاهش خستگی چشم میشوند.
مقایسه عینک شب و عینک روز
پساز برشمردن ویژگیهای هر عینک باید بدانیم که اصلیترین تفاوت این عینکها چیست؟
- هدف استفاده: عینک روز برای محافظت از چشم در برابر نور خورشید و اشعه UV طراحی شده است، درحالیکه عینک شب برای بهبود دید در شب و کاهش تابش خیرهکننده منابع نوری مصنوعی استفاده میشود.
- رنگ لنزها: لنزهای عینک روز معمولاً تیره و لنزهای عینک شب معمولاً زرد یا کهربایی هستند.
- محافظتUV : عینکهای روز محافظت UV دارند، درحالیکه عینکهای شب این ویژگی را ندارند.
- شرایط نوری: عینک روز برای شرایط نوری قوی و عینک شب برای شرایط نوری کم مناسب است.
عینک رانندگی در شب چیست؟
همانطور که گفتیم، یک نوع از عینکهای مخصوص شب، عینک رانندگی در شب یا night driving glasses است. عینکهای رانندگی در شب معمولاً عینکهای بدون نسخه با لنزهای زرد رنگی هستند که اغلب شامل نوعی پوشش ضدانعکاسی هستند. این پوشش به جلوگیری از انعکاس نورهای خیابان و چراغهای جلو که باعث ایجاد تابش خیرهکننده در عینک میشود کمک میکند. عینکهای رانندگی در شب بسیار شبیه عینکهای تیراندازی هستند (نوعی عینک ورزشی که سالها است که رواج دارد). حتی در برخی موارد، لنزهای آنها یکسان است.
ازآنجاکه لنزهای زرد رنگ، کنتراست اجسام را در آسمان ابری افزایش میدهند، شکارچیان عموماً برای شکار پرندگان از این عینکها استفاده میکنند. این موضوع باعث شده است تا عینکهای زرد رنگ در بین شکارچیان پرندگان محبوبیت خاصی پیدا کنند؛ اما آیا واقعاً این عینکها به شما کمک میکنند هنگام رانندگی در شب بهتر ببینید؟
عینکهایی با لنزهای رنگی زرد میتوانند کنتراست را در شرایط خاص نور در طول روز افزایش دهند؛ زیرا رنگ زرد مقداری از نور آبی خورشید را فیلتر میکند. این نور آبیِ پرانرژیِ مرئی (HEV)، در مقایسه با سایر اشکال نور مرئی، هنگام ورود به چشم باعث ایجاد تابش خیرهکننده یا تشعشع میشود. البته لنزهای کهربایی و مسی نیز نور آبی را فیلتر میکنند؛ اما استفاده از این رنگهای تیرهتر میتواند نور آبی بسیار بیشتری را نسبت به لنزهای زرد روشنتر فیلتر کند؛ زیرا آنها همچنین میتوانند نور آبی فیروزهای با انرژی کمتر را علاوهبر نور آبی و بنفش با انرژی بالاتر، فیلتر کنند. بدینترتیب این لنزها از ورود مقادیر زیادی از نور مرئی به چشم جلوگیری میکنند. این امر دید را در شرایط نوریِ کم بسیار کاهش میدهد؛ اما در مقایسه با آنها، لنزهای زرد رنگ فقط طیف پرانرژی و خطرناکتر نور آبی را فیلتر میکنند؛ ولی برای شرایط کمنور هم مناسب هستند. البته حتی لنزهای زرد نیز نور مرئی کلی را تا حدودی کاهش میدهند؛ زیرا همانطور که گفتیم، مقداری نور آبی را نیز فیلتر میکنند.
بدینترتیب یک تفاوت عینک شب و عینک روز در همینجا مشخص میشود. معمولاً برای ساخت عینک شب از لنز زرد استفاده میشود تا نور آبی را کاهش دهد و دید ما را در شرایط نوری کم دچار اختلال نکند. از آنسو در عینک روز، لنزهای تیرهتری مورد استفاده قرار میگیرند که طیف وسیعی از نور آبی و پرتوهای فرابنفش را فیلتر میکنند. این لنزها میتوانند در زیر نور شدید خورشید، مقداری سایۀ دلپذیر را برای چشمان ما فراهم کنند!
عینک دید در شب چیست؟
عینکهای دید در شب که بهعنوان عینکهای تخصصی نیز شناخته میشوند، با بزرگنمایی نور اطراف و اشیاء به شما کمک میکنند در تاریکی شدید، دید شفافی داشته باشید. آنها تابش نور چراغهای جلوی خودروها و سایر وسایل نقلیه را کاهش میدهند و کنتراست را به جادهها و اجسام اضافه میکنند. بهغیر از رانندگی در شب، فعالیتهای شبانه دیگری نیز وجود دارد که شما را ملزم به استفاده از عینک دید در شب میکند:
- شکار و ماهیگیری؛
- مشاهده حیوانات شبزی؛
- قایقرانی در تاریکی یا هوای مهآلود؛
- کمپینگ تحقیقات ماوراءالطبیعه؛
اما این عینکها چگونه کار میکنند؟ هنگامی که در تاریکی هستید، نور ضعیف از جلو، وارد لنزهای عینک شما میشود و به فتوکاتُد برخورد میکند. فتوکاتُد سطحی حساس به نور است که فوتونهای ضعیف نور را تقویت میکند تا به شما کمک کند واضحتر ببینید. امروزه دو تکنیک مختلف در عینک دید در شب استفاده میشود:
- تقویت تصویر: که بهعنوان فنّاوری تقویت نور نیز شناخته میشود و به لوله تقویتکننده تصویر متکی است. این لوله نور مرئی و نور مادون قرمز را جمع آوری و سپس تقویت میکند؛ به این معنی که فوتونها را به الکترون و سپس دوباره به فوتون تبدیل میکند.
- تصویربرداری حرارتی: این فنّاوری در NVDها یا دستگاههای دید در شب مانند دوربینها و عینکهای مخصوص استفاده میشود و تشعشعات حرارتی بین پسزمینه و اشیاء پیشزمینه را تشخیص میدهد و تصویری را حتی در تاریکترین حالت ایجاد میکند. بهطور کلی، عینکهای آفتابی دید در شب، دارای عدسیهای زرد رنگی هستند که باعث میشود اشیا در نور کم، واضحتر بهنظر برسند و بهراحتی قابل تشخیص باشند. این عینک دارای پوشش ضدتابش یا ضدانعکاس است که به کاهش تابش خیرهکننده ناشی از نورهای روشن که مانعی در دید شما هستند کمک میکند. این عینک ضد انعکاس برای رانندگی در شب در سبکهای مختلف برای مردان و زنان موجود است.
سخن پایانی
سعی کردیم تفاوت عینک شب و عینک روز را بهصورت کلی بیان کنیم. انتخاب بین عینک شب و عینک روز بستگی به شرایط نوری و نیازهای خاص شما دارد. اگر نیاز به محافظت از چشمهایتان در برابر نور خورشید دارید، عینک روز مناسب است؛ اما اگر دید بهتری در شب میخواهید، عینک شب گزینه بهتری خواهد بود. فقط بخاطر داشته باشید برای خرید عینک آفتابی با کیفیت به فروشگاه های معتبر مراجه کنید.