چشم یکی از اعضای مهم بدن است که بروز مشکل و نقص برای آن بر عملکرد ما تاثیر بسزایی میگذارد. ضعف چشم، بروز بیماریهای چشمی که موجب ایحاد اختلالات دیداری میشود و مشکلات دیگر، ممکن است فعالیتهای روزمره ما را با مشکل مواجه کند. به همین دلیل است که رفع این مشکلات برای ما اهمیت زیادی دارد و بسیاری از ما علاج واقع را قبل از وقوع کرده و با انجام تستهای بینایی سنجی و بررسیهای دورهای سلامت چشمها در صدد مراقبت بیشتر از چشمهایمان هستیم.
یکی از راههای پیشگیری از تشدید ضعف چشم و مشکلات بینایی، انجام تستهای بینایی سنجی است. در ادامه با تست بینایی سنجی، روشهای انجام ان در خانه آشنا میشوید.
تست بینایی سنجی چیست؟
در واقع تست بینایی سنجی مجموعهای از آزمونها و ارزیابیهایی است که برای تعیین وضعیت سلامت چشم و قابلیتهای بینایی انجام میشود. این تستها توسط اپتومتریستها، چشمپزشکان و متخصصان بینایی سنجی انجام میشود و هدف اصلی آنها تشخیص مشکلات بینایی، تعیین میزان قدرت بینایی و ارائه راهکارهای درمانی مناسب است. با کمک این تستها میزان سلامت چشم شما مشخص میشود و در صورتی که چشمهای شما دچار ضعف، مشکلات آستیکمات و… باشد مشخص میشود. این آزمونهاست که مشخص میکند شما به عینک طبی زنانه یا مردانه نیاز دارید یا خیر.
به صورت کلی، تستهای بینایی سنجی به شناسایی مشکلاتی مانند نزدیکبینی، دوربینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی کمک میکند تا این مشکلات سریع شناسایی و با کمک عینک طبی مردانه یا زنانه رفع شود. این تست همچنین در زمینه ارزیابی سلامت چشم کاربرد دارد و به شناسایی بیماریهای چشمی مانند آب مروارید، آب سیاه، دژنراسیون ماکولا و رتینوپاتی دیابتی کمک میکند. تعیین قدرت عدسی مورد نیاز برای اصلاح مشکلات بینایی، بررسی چگونگی هماهنگی چشمها در تمرکز بر روی اجسام نزدیک و دور و… از دیگر کاربردهای این تست است.
انواع تستهای بیناییسنجی
تستهای بینایی سنجی انواع گوناگونی دارند که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
1. آزمون حدت بینایی:
بیشتر ما با این تست آشنا هستیم. همان تست معروفی که یک سری حروف و علامت را از فاصله مشخص و در صورت نیاز با کمک لنزهای مختلف جهتیابی میکنیم. در واقع این تست رایجترین تست است که از یک نمودار حروف یا اعداد با اندازههای مختلف استفاده میشود. بیمار در فاصله 6 متری از نمودار قرار میگیرد و کوچکترین خطی که میتواند بخواند را تشخیص میدهد.
2. تست بینایی نزدیک بینی:
در این تست با استفاده از کارتهای کوچک با متنهای چاپی در اندازههای مختلف که در فاصله نزدیک (معمولاً 30-40 سانتیمتر) از چشم بیمار نگه داشته میشود، وضعیت چشمها بررسی میشود. با کمک این تست میزان نزدیک بینی یا دوربینی چشم شما مشخص میشود و عینک مناسب چشم شما برای رفع عیوب چشمهای شما تجویز میشود.
3. تست نقاط کور:
در این تست هم با استفاده از یک شبکه مربعی با یک نقطه مرکزی، مشکل چشمهای شما مشخص میشود. به این ترتیب بیمار به نقطه مرکزی نگاه میکند و هرگونه ناپیوستگی یا تغییر شکل خطوط را گزارش میدهد.
4. تست رنگها :
استفاده از صفحات تست Ishihara که شامل اعداد یا شکلهای مخفی در دایرههای رنگی است به پزشک برای تشخیص کور رنگی کمک میکند.
5. تست حساسیت به کنتراست:
در این تست توانایی بیمار در تشخیص اجسام با کنتراستهای مختلف ارزیابی میشود. این تست برای تشخیص مشکلاتی مانند آب مروارید یا بیماریهای شبکیه مورد استفاده قرار میگیرد.
6. تست بینایی محیطی :
کاربرد این تست در ارزیابی گستره دید محیطی بیمار است. در این تست با استفاده از دستگاههای خاصی مانند میدان بینایی (Perimeter) برای اندازهگیری دقیق گستره دید بیمار کمک گرفته میشود.
7. تست انکساری :
در این تست از ابزارهای اپتومتریک مانند فورپتر برای تعیین نمره عینک یا لنز مورد نیاز برای اصلاح بینایی استفاده میشود.
8. تست فشار چشم :
حتما شنیدهاید برخی از افراد درباره فشار بالای چشمها شکایت دارند. از کجا متوجه این موضوع شدهاند؟ اندازهگیری فشار داخل چشم برای تشخیص بیماریهایی مانند آب سیاه راهکاری است که علم پیش روی چشمپزشکان گذاشته است.
9. تست فوندوسکوپی:
بررسی داخلی چشم با استفاده از ابزارهای مخصوص برای تشخیص بیماریهای شبکیه، عصب بینایی و عروق خونی، کاربرد اصلی این تست است.
10. تست تطابق فوکوس:
ارزیابی چگونگی تغییر فوکوس چشمها بین اجسام نزدیک و دور و هماهنگی بین دو چشم کاربرد اصلی این تست است.
تست بینایی سنجی در خانه
اگر چه بهترین راه برای تشخیص بیماریهای چشم، مراجعه به چشمپزشک است؛ اما راهکارهایی وجود دارد تا بتوانیم تست بینایی سنجی در منزل را انجام دهیم. تست بینایی سنجی در منزل میتواند به شما کمک کند تا مشکلات بینایی خود را شناسایی کنید و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید. در ادامه با روشهای بینایی سنجی در خانه آشنا میشوید:
آزمون بینایی سنجی با استفاده از نمودار Snellen
نمودار Snellen یکی از رایجترین نمودارهای بینایی سنجی است که شما میتوانید برای بینایی سنجی در خانه، این نمودار را از اینترنت دانلود کنید و آن را در ارتفاع چشم خود در فاصله 6 متری قرار دهید. شما باید هر چشم را به صورت جداگانه تست کنید. همچنین سعی کنید کوچکترین خطی که میتوانید بخوانید را تشخیص دهید.
تست بینایی نزدیک
برای انجام این تست میتوانید یک کتاب، روزنامه یا مجله را در فاصله حدود 30 سانتیمتری از چشمان خود نگه دارید و سعی کنید متن را به طور واضح بخوانید. در این تست باید هر دو چشم را جداگانه تست کنید. اگر نتوانستید کلمات را در فاصله اعلام شده بخوانید به چشم پزشک مراجعه کنید.
تست نقاط کور
اگر قصد دارید این تست را در خانه انجام دهید کافیست که یک شبکه Amsler را از اینترنت دانلود کنید و آن را در فاصله نزدیک (حدود 30 سانتیمتر) نگه دارید. در مرحله بعد باید با یک چشم به نقطه مرکزی شبکه نگاه کنید و هر گونه تغییر شکل یا ناپیوستگی در خطوط شبکه را گزارش دهید.
تست رنگها
برای انجام تست رنگها، میتوانید صفحات تست رنگ Ishihara را از اینترنت دانلود کنید. هر صفحه را نگاه کنید و عدد یا شکل موجود در آن را تشخیص دهید. اگر نتوانید عدد یا شکل را ببینید، ممکن است مشکل کور رنگی داشته باشید و توصیه میکنیم سریع به پزشک مراجعه کنید تا مشکل چشمهای شما بررسی و رفع شود.
تست حساسیت به کنتراست
کافیست برای انجام این تست تصاویر با کنتراستهای مختلف را از اینترنت دانلود کنید و سعی کنید کمترین کنتراست را که میتوانید تشخیص دهید، شناسایی کنید.
تست پیرچشمی
پیر چشمی یکی از بیماریهای چشم است که افرادی که سنی بالای 40 سال دارند باید انجام دهند. برای انجام این تست در خانه باید یک متن را در فاصلههای مختلف (30 سانتیمتر تا 1 متر) بخوانید. اگر در فاصلههای نزدیکتر مشکل دارید، ممکن است پیرچشمی داشته باشید.
تست بینایی محیطی
برای انجام تست مورد نظر باید به جلو نگاه کنید و بدون حرکت دادن سر، انگشتان خود را در دو طرف دید خود حرکت دهید و سعی کنید هر حرکت را تشخیص دهید. در این تست باید هر دو چشم را جداگانه تست کنید.
تست حساسیت به نور
در یک اتاق تاریک باشید و به تدریج نور را افزایش دهید. میزان حساسیت چشمان خود به نور را بررسی کنید.
تست تطابق فوکوس
اگر قصد انجام تست تطابق فوکوس در خانه را دارید، باید به نوبت به یک جسم نزدیک و سپس به یک جسم دور نگاه کنید و سعی کنید سرعت و کیفیت تغییر فوکوس چشمان خود را ارزیابی کنید. پس از انجام تست نتیجه را به پزشک گزارش دهید.
تست پخش نور
در شب به چراغهای ماشینها یا چراغهای خیابان نگاه کنید. اگر هاله یا پخش نور غیرعادی مشاهده کردید، ممکن است در این زمینه دچار مشکلات بینایی شده باشید.
ما تستهای بینایی سنجی در خانه را به شما آموزش دادیم؛ اما نکته قابل توجه در مورد انجام این تستها این است که این تستها نمیتوانند جایگزین معاینههای تخصصی توسط چشمپزشک شوند. پس توصیه میکنیم در صورت بروز مشکلات بینایی به چشمپزشک مراجعه کنید و از این تستها در زمانی که به پزشک دسترسی ندارید استفاده کنید و حتما نتیجه را به پزشک خود گزارش دهید. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که برخی از تستها نیاز به تجهیزات سادهای مانند نمودار Snellen یا شبکه Amsler دارند که میتوانید آنها را از اینترنت دانلود و چاپ کنید؛ ولی ممکن است کیفیت چاپ در حد استاندارد نباشد. به همین دلیل توصیه ما به شما این است که در وهله نخست به پزشک مراجعه کنید و در صورتی که به پزشک دسترسی نداشتید یا در شرایط خاص بودید، این تستها را در خانه انجام دهید. توصیه دیگر ما این است که در صورت شناسایی مشکل سریع در صدد برطرف مشکل برآیید. چرا که به تعویق انداختن درمان ممکن است مشکل چشمهای شما را حاد کند. اگر پزشک برای شما عینک تجویز کرد حتما از عینک مناسب استفاده کنید.
نکته قابل توجه در مورد عینک این است که حتما عینک را از فروشگاه معتبر خریداری کنید. استفاده از فریمهای بی کیفیت ممکن است برای شما مشکلاتی در استفاده از عینک ایجاد کند و شما را از عینک زدن منصرف کند. شما میتوانید برای خرید بهترین عینکها با قیمت مناسب به کورد اپتیک مراجعه کنید. کورداپتیک به عنوان یک عرضهکننده معتبر و شناخته شده عینک، انواع مدلهای اصل و اورجینال عینک را با بهترین کیفیت و مناسبترین قیمت به شما ارائه میدهد.